Δραματική πτώση της παραγωγής κρασιού στην Ηλεία
- Γράφτηκε από τον/την NewsRoom
ΚΕΟΣΟΕ: Εγκαταλείπεται όλο και περισσότερο η καλλιέργεια αμπελιών στο νομό ως ασύμφορη
Απογοητευτικά τα στατιστικά των τελευταίων ετών – Σε άλλες καλλιέργειες στρέφονται οι παραγωγοί
Του Χρήστου Βορλόκα
Σταθερά πτωτική είναι η πορεία που καταγράφει η παραγωγή κρασιού στην Ηλεία, σύμφωνα με τα επίσημα στατιστικά στοιχεία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων αλλά και τις διαπιστώσεις της Κεντρικής Συνεταιριστικής Ένωσης Αμπελοοινικών προϊόντων (ΚΕΟΣΟΕ).
Μόνο μέσα στην τελευταία πενταετία η πτώση στην παραγωγή κρασιού στο νομό είναι μεγαλύτερη από 55% ενώ και τα δεδομένα της φετινής οινικής περιόδου, που ακόμη δεν έχουν επισημοποιηθεί (αναμένεται να ανακοινωθούν τον Δεκέμβριο), προοιωνίζουν περαιτέρω πτώση.
Συγκεκριμένα, από 26.219 εκατόλιτρα (hl) που ήταν η παραγωγή κρασιού στην Ηλεία την περίοδο 2008-2009, έπεσε βαθμιαία ανά έτος σε 23.062, 14.853 και 11.823 εκατόλιτρα την περσινή αμπελοοινική περίοδο. Ως βασική αιτία της μεγάλης αυτής πτώσης, σύμφωνα με τη σχετική έκθεση της ΚΕΟΣΟΕ, προβάλλει η τάση εγκατάλειψης της αμπελοκαλλιέργειας καθώς οι καλλιεργητές την κρίνουν πλέον ως ασύμφορη και προτιμούν στη θέση των αμπελιών να φυτεύουν ελιές ή και σταφίδα ακόμη.
Δύσκολοι καιροί για αμπελοκαλλιέργεια…
Σημαντικό όμως μερίδιο στην απαξίωση της αμπελοκαλλιέργειας έχει και η γενικότερη κατάσταση της εγχώριας αγοράς η οποία έχει «πλημμυρίσει» από φθηνά κρασιά που εισάγονται από τρίτες χώρες και αποτελούν μια προσιτή οικονομικά λύση για τους δοκιμαζόμενους από την κρίση καταναλωτές. Επίσης, αδιαμφισβήτητη αιτία είναι και η αδυναμία των αγροτών να ανταποκριθούν στο υψηλό κόστος καλλιέργειας, αφού γεωργικά φάρμακα και εφόδια παραμένουν ακριβά για την τσέπη τους. Δεν πρέπει να παραλείψουμε από τις αιτίες και το γεγονός ότι οι αγρότες, ιδίως οι κάτοχοι μικρού κλήρου, βιώνουν τις αρνητικές συνέπειες των μνημονίων και της ύφεσης, όπου οι δαπάνες διαβίωσης έχουν «εκτοξευθεί» στα ύψη και η καθημερινότητα είναι γεμάτη δυσκολίες. Έτσι, μετά και τις πυρκαγιές του 2007 όπου κάηκαν περίπου δέκα χιλιάδες στρέμματα με αμπέλια, οι καλλιεργητές άρχισαν να εγκαταλείπουν την αμπελουργία, στρέφοντας το ενδιαφέρον τους σε άλλες, περισσότερο αποδοτικές καλλιέργειες.
Μόνο σε περιπτώσεις που υπάρχει συστηματική αμπελοκαλλιέργεια και παραγωγή επώνυμων Ηλειακών οίνων τα πράγματα είναι ακόμη θετικά, καθώς τα προϊόντα τους, μέσα από το κατάλληλο μάρκετινγκ, βρίσκουν πρόσφορο έδαφος στις ελληνικές αλλά και διεθνείς αγορές. Έτσι, παρά το γεγονός ότι φέτος οι καλές καιρικές συνθήκες ευνόησαν τις αμπελοκαλλιέργειες, εξασφαλίζοντας σχεδόν άριστη ποιότητα, οι ποσότητες κρασιού φαίνεται ότι θα παραμείνουν εξαιρετικά μικρές για έναν από τους πλέον εύφορους νομούς της Ελλάδας, με μια αξιόλογη ιστορία και παράδοση στην αμπελοκαλλιέργεια.
Ένας από τους ανθρώπους που γνωρίζει πολύ καλά την πορεία παραγωγής κρασιού στη χώρα μας, ο γενικός διευθυντής της ΚΕΟΣΟΕ Παρασκευάς Κορδοπάτης, «σκιαγράφησε», μιλώντας στην «Πρωινή», την εικόνα της οινοπαραγωγής στο νομό μας:
«Δυστυχώς, το εισόδημα από την καλλιέργεια οινοσταφύλων δεν είναι τέτοιο που να μπορεί να κρατήσει τον παραγωγό. Με 0,20€ το κιλό για το σταφύλι, δεν μένει τίποτα στον παραγωγό. Και 0,30€ να πάρει το κιλό, διότι ξέρω πως εκεί κυμαίνονταν οι τιμές στην Ηλεία τα προηγούμενα χρόνια, με μια απόδοση δύο τόνων στο στρέμμα –που είναι πολύ κατά την άποψή μου για την Ηλεία- είναι μικτό περίπου 600€ ανά στρέμμα, στο πιο αισιόδοξο σενάριο. Αν υπολογίσουμε δε ότι τα δύο τρίτα είναι κόστος, τότε μας μένουν 200€ το στρέμμα τον χρόνο. Αν δηλαδή έχουμε μια έκταση με αμπέλια εκατό στρεμμάτων, το κέρδος μας θα είναι μόνο 20.000€, στην καλύτερη περίπτωση. Αλλά ποιος έχει εκατό στρέμματα αμπέλι…».
«Η Ηλεία δεν έχει οινική κουλτούρα…»
Ηλείος, με καταγωγή από τη Γαστούνη, ο κ. Κορδοπάτης έχει μια πολύ καλή εικόνα για την οινοπαραγωγική κατάσταση στο νομό μας: «Πέρα από το Κτήμα Μερκούρη που έχει μια οινική παράδοση στο νομό και ένα – δύο ακόμη μικρότερα οινοποιεία, δεν υπάρχει στην Ηλεία μια ευρύτερη οινική κουλτούρα. Υπάρχει άλλωστε η κορινθιακή σταφίδα που μάλιστα τα τελευταία χρόνια δείχνει να ανακάμπτει, καθώς διαμορφώθηκαν καλές σχετικά τιμές. Εμείς ως ΚΕΟΣΟΕ παρακολουθούμε την καλλιέργεια και παραγωγή, συμμετέχουμε στα κέντρα λήψης των αποφάσεων στις Βρυξέλλες και στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, παρακολουθώντας στενά τον τομέα αυτό και ‘ζυμωνόμαστε’ με τους αμπελουργούς, από τους οποίους άλλωστε αποτελείται η γενική συνέλευση της ΚΕΟΣΟΕ».
Ο κ. Κορδοπάτης τονίζει με έμφαση ότι όλα στο κρασί ξεκινούν από τη σωστή οργάνωση: «Είναι προφανές πως όταν ζημιώνεις ένα επάγγελμα, το εγκαταλείπεις. Στην Ιταλία οι τιμές είναι ίδιες, όμως δεν υπάρχουν αυτά τα κόστη, υπάρχουν μεγάλες εκτάσεις, οι αμπελουργοί παίρνουν περιφερειακές επιδοτήσεις αλλά υπάρχει γενικότερα και μια επαγγελματική νοοτροπία, όπου το κρασί τάδε είναι κρασί τάδε, δεν είναι μαϊμού. Στην Ελλάδα είμαστε ανοργάνωτοι στον τομέα αυτό, τόσο σαν πολιτεία, όσο και σαν κλάδος. Έπειτα, οι εκτάσεις στη χώρα μας φθίνουν επειδή έχουμε σκληρό ευρώ. Εμείς που παρακολουθούμε τα πράγματα έχουμε συμπεράνει ότι ο μεγάλος ανταγωνισμός και οι εισαγωγές άρχισαν από τότε που ‘δέθηκε’ η δραχμή με το ευρώ στα 340,75 και δεν μπορούσε να είναι φθηνότερο το ελληνικό προϊόν στις αγορές των τρίτων χωρών.
Για παράδειγμα –συνεχίζει ο κ. Κορδοπάτης- η Τουρκία έγινε πολύ πιο φθηνή από τη στιγμή που η τουρκική λίρα διολίσθαινε πάρα πολύ σε σχέση με το ευρώ. Έχουμε λοιπόν δυσκολία στις εξαγωγές επειδή δεν έχουμε επώνυμα κρασιά αλλά και επειδή τα προϊόντα μας σε σχέση με τη φήμη τους είναι σταθερά σκληρά και αυτό ωφελεί τη Γερμανία, δεν ωφελεί την Ελλάδα. Έτσι, για τους εγχώριους καταναλωτές τα εισαγόμενα των τρίτων χωρών εκτός ευρωζώνης είναι καθοριστικά πιο φθηνά και σε συνθήκες οικονομικής ύφεσης, όπως τώρα, ελάχιστοι είναι αυτοί που αναζητούν ποιότητα. Οι περισσότεροι καταναλωτές, ιδίως τα τελευταία χρόνια με τις μεγάλες δυσκολίες, πρώτα κοιτάζουν την τσέπη τους και μετά την ποιότητα».
Τουλάχιστο φέτος είχαμε ποιότητα…
Στις εκθέσεις της η ΚΕΟΣΟΕ για κάθε περιοχή της Ελλάδας αναφέρεται η φετινή χρονιά ως εξαιρετικής ποιότητας, σε αντίθεση με την περσινή που ο περονόσπορος έριξε ποιότητα και παραγωγή. Για την Ηλεία η πρόσφατη έκθεση αναφέρει:
«Τις βροχοπτώσεις μέχρι την άνοιξη, που είναι συνήθες φαινόμενο των περιοχών της Δυτικής Πελοποννήσου, διαδέχθηκαν οι ήπιες κλιματολογικές συνθήκες της άνοιξης και ένα εξίσου ήπιο και ξηροθερμικό καλοκαίρι. Η αλληλουχία των κλιματολογικών συνθηκών συνέβαλλε στην απουσία ασθενειών, στην πρωίμιση της παραγωγής, αλλά και στην ανάπτυξη των εξαιρετικών φαινολικών χαρακτηριστικών για τα ερυθρά σταφύλια και των αντίστοιχων αρωματικών για τα λευκά. Οι ερυθροί οίνοι (Sauvignon, Cabernet, Merlot) που παρήχθησαν είναι βαθύχρωμοι και με σώμα που ευνοεί την παλαίωση. Οι λευκοί (Ροδίτης, Chardonnay) χαρακτηρίζονται από την καλή ισορροπία οξύτητας – αλκοόλης και των φρουτώδη χαρακτήρα τους».