Γιάννης Δραγασάκης: Ο ΣΥΡΙΖΑ θα σπάσει τις αλυσίδες του χρέους

Συνέντευξη του αντιπροέδρου της Βουλής, στην "Πρωινή"

Γεγονός είναι ότι οι τελευταίες εξελίξεις μας πρόλαβαν. Η συνέντευξη που ακολουθεί με τον βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ και εν των αρχιτεκτόνων  του μοντέλου της οικονομικής  πολιτικής που προτείνει, του Γιάννη Δραγασάκη, είχε προηγηθεί της εισβολής στο Ραδιομέγαρο της ΕΡΤ και της πρότασης δυσπιστίας προς την κυβέρνηση από το ΣΥΡΙΖΑ.

Ωστόσο, έχει ειδικό ενδιαφέρον, καθώς η «Πρωινή της Δευτέρας» εξ αρχής επεδίωξε μέσω αυτής της συνέντευξης απαντήσεις και διευκρινήσεις, σε ερωτήματα που συνδέονται με την  «επόμενη μέρα» για το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

 Ο κ. Δραγασάκης διευκρινίζει επομένως:

-Γιατί το ζητούμενο για τον ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι μόνο μια εκλογική νίκη.

-Γιατί απαιτεί την εγρήγορση και την ενεργό συμμετοχή της ίδιας της κοινωνίας.

- Πόσο έτοιμος είναι ο ΣΥΡΙΖΑ να αναλάβει τις τύχες της χώρας.

-Ποιες είναι οι δυνάμεις με τις οποίες επιδιώκει να συνεργαστεί και ποια τα ιδεολογικά τους όρια, με στόχο την ανασυγκρότηση της Αριστεράς και της στρατηγικής για το σοσιαλισμό στις συνθήκες του 21ου αιώνα.

- Τι σημαίνει  «σοκ» ανακούφισης. όσων έχουν πληγεί από την κρίση

Τέλος, επαναβεβαιώνει την  θέση του κόμματος για  καθιέρωση της απλής αναλογικής ως πάγιου εκλογικού συστήματος για τη  Βουλή, την Ευρωβουλή και την Αυτοδιοίκηση

Κύριε Δραγασάκη

«Τέρμα στην εποχή των μνημονίων», δηλώνει ο πρωθυπουργός. Για «κολασμένους» μήνες που έχουμε μπροστά μας, μιλά ο υπουργός Οικονομικών.  Ο ΣΥΡΙΖΑ τι εκτιμά;  Θα χρειαστεί νέο μνημόνιο και νέα μέτρα;

«Η κυβέρνηση έχει επιδοθεί σε μια αγωνιώδη προσπάθεια να κρύψει τα προβλήματα κάτω από το χαλί. Αλλά αυτά δεν κρύβονται. Το πλεόνασμα επιδιώκεται με λογιστικά τρικ, συμπίεση των κοινωνικών δαπανών, περικοπή των δημοσίων επενδύσεων και άδικους φόρους. Τα νέα δημοσιονομικά και χρηματοδοτικά κενά για τα οποία γίνεται λόγος συνδέονται με τις υποχρεώσεις που απορρέουν από την εξυπηρέτηση του παλαιού χρέους και με τις επιπτώσεις της συνεχιζόμενης ύφεσης στα δημόσια έσοδα και τις τράπεζες. Άρα, η σημερινή πολιτική δημιουργεί την ανάγκη για νέα μέτρα».

Ειδικά στο ζήτημα του χρέους εκτιμάτε ότι η λύση που συζητείται θα το καταστήσει βιώσιμο;

«Μια νέα ρύθμιση του χρέους είναι αναπόφευκτη. Αυτό που συζητείται όμως είναι είτε η παράταση του χρόνου αποπληρωμής του είτε η μείωση των επιτοκίων της πρώτης δανειακής σύμβασης και όχι η μείωση του χρέους. Η δική μας εκτίμηση λοιπόν είναι ότι, ακόμη κι αν υπάρξει κάποιου είδους ρύθμιση όπως αυτή που συζητείται, το χρέος θα παραμείνει αρκετά υψηλό, ώστε να εξακολουθήσει να λειτουργεί ως μοχλός πίεσης και εκβιασμών».

O πρόεδρος του ΣYPIZA έχει πει πως αυτό που απαιτείται άμεσα είναι αναδιάρθρωση του χρέους και ένα σχέδιο τύπου «Mάρσαλ» για την ανάπτυξη. Πιστεύετε ότι θα ανταποκριθούν οι δανειστές μας σε μια τέτοια απαίτηση και μάλιστα άνευ όρων; 

«Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ είπε το αυτονόητο: όσο η οικονομία βρίσκεται σε ύφεση και εωσότου μπει σε διατηρήσιμη αναπτυξιακή τροχιά, δεν μπορούμε να δαπανήσουμε ούτε ένα ευρώ για τόκους και χρεολύσια, παρά μόνο αν οδηγούμε τον κόσμο στην εξαθλίωση και την κοινωνία σε διάλυση. Aυτή είναι η θέση μας και η αφετηρία της όποιας συζήτησης. Aπό εκεί και πέρα θα γίνει διαπραγμάτευση. Aλλά η διαπραγμάτευση θα αφορά ακριβώς το πώς θα ξαναμπούμε σε τροχιά ανάπτυξης, ώστε να βγούμε από την παγίδα του χρέους και της λιτότητας. Mόνον έτσι θα μπορέσουμε να αποπληρώσουμε μέρος του χρέους προς τους δανειστές μας. Kαι πρέπει να σας πω ότι και οι δανειστές ξέρουν πολύ καλά πως έχουμε δίκιο, και ας μην το ομολογούν δημόσια».

Σε πρόσφατη συνέντευξή σας, αναφερθήκατε  σε  μια κρίση που απειλεί πλέον την ίδια τη συνέχεια της ελληνικής κοινωνίας. Ο ΣΥΡΙΖΑ όλο αυτό το διάστημα επιμένει ότι μόνη λύση είναι η ανατροπή της πολιτικής που την παράγει και της κυβέρνησης που την υπηρετεί. Διεκδικείτε τη διακυβέρνηση. Θεωρείτε ότι είστε έτοιμοι σαν κόμμα να αναλάβετε κυβερνητικές ευθύνες;

«O ΣYPIZA ήταν έτοιμος ήδη από τις περασμένες εκλογές. Για εμάς όμως, το ζητούμενο δεν είναι απλά μια άλλη κυβέρνηση, που θα κάνει μια έστω καλύτερη διαχείριση. Το ζητούμενο είναι να μπουν οι βάσεις για ένα νέο μοντέλο διακυβέρνησης και ανάπτυξης. Υπό αυτή την έννοια, στόχος του ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι μόνο η νίκη στις εκλογές, αλλά η οικοδόμηση και εμπέδωση των προϋποθέσεων εκείνων που θα επιτρέψουν την υιοθέτηση και εφαρμογή μιας άλλης πολιτικής. Το ζητούμενο, επομένως, είναι μια εκλογική νίκη που δεν θα βασίζεται απλώς στη διάχυτη κοινωνική δυσαρέσκεια, αλλά θα είναι έκφραση μιας κοινωνικής και πολιτικής πλειοψηφίας ικανής να στηρίξει μια ριζοσπαστική πολιτική που θα προτάσσει τους συλλογικούς όρους ζωής έναντι του ατομικισμού και του καταναλωτισμού, τη δημοκρατία έναντι του αυταρχισμού και του ολοκληρωτισμού, τη συνεργασία και την αλληλεγγύη έναντι της ιδιοτέλειας. Αυτό είναι κάτι ακόμη πιο απαιτητικό, καθώς απαιτεί αφενός την εγρήγορση και την ενεργό συμμετοχή της ίδιας της κοινωνίας, αφετέρου την ωρίμανση και την οργανωτική και προγραμματική προετοιμασία του ΣΥΡΙΖΑ, που θα αποτελέσει τον κορμό αυτής της προσπάθειας».

Με δεδομένα τα ευρήματα όλων των δημοσκοπήσεων, ακόμα και αυτών που φέρουν το κόμμα σας να προηγείται, τα ποσοστά δεν είναι τέτοια που να σας επιτρέπουν να ελπίζετε σε σχηματισμό αυτοδύναμης  κυβέρνησης. Από την άλλη δεν βλέπουμε –τουλάχιστον με τα ισχύοντα ως τώρα-  ποιοι μπορεί να είναι οι σύμμαχοί σας, ώστε να επιτευχθεί μια κυβερνητική πλειοψηφία. Αν λοιπόν ο ΣΥΡΙΖΑ έρθει πρώτο κόμμα στις εκλογές, αλλά δεν έχει αυτοδυναμία, με ποιους θα σχηματίσει κυβέρνηση;

«Εμείς έχουμε από καιρό μιλήσει για την ανάγκη ενός νέου συνασπισμού εξουσίας με πυρήνα τις δυνάμεις της εργασίας και τη νέα γενιά, και μιας νέας πολιτικής πλειοψηφίας με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ, τα ιδεολογικά όρια της οποίας εκτείνονται από τα αριστερά της σοσιαλδημοκρατίας ως την εξωκοινοβουλευτική Αριστερά. Πάγια θέση μας εξάλλου είναι ότι ο ΣYPIZA, ακόμα και σε περίπτωση αυτοδυναμίας, θα επιδιώξει ευρύτερες πολιτικές και κοινωνικές συμμαχίες, είτε για το σύνολο είτε για επιμέρους τομείς της πολιτικής του».

Το ΚΚΕ σας χαρακτηρίζει «νέο ΠΑΣΟΚ» και «πόλο ενός νέου δικομματισμού». Τι απαντάτε;

«Η απάντηση είναι ότι το ΚΚΕ πρέπει να βρει τον τρόπο να έχει μια θετική στάση απέναντι στις δυνατότητες που δημιουργεί η ιστορική φάση που ζούμε, ώστε να μπορέσει η Αριστερά να διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο στις εξελίξεις. Αυτή άλλωστε αποτελεί σήμερα την άμεση ανάγκη των εργαζομένων. Εμείς δεν λέμε ότι δεν υπάρχουν δυσκολίες και κίνδυνοι. Μόνο που δεν αφορούν μόνο τον ΣΥΡΙΖΑ. Η αντιμετώπισή τους είναι ευθύνη όλων μας. Σε ό,τι μας αφορά, τον ΣΥΡΙΖΑ τον δημιουργήσαμε όχι για να αντιγράψουμε παραδείγματα του παρελθόντος, αλλά για να αναθεμελιώσουμε και να ανασυγκροτήσουμε την Αριστερά και τη στρατηγική μας για το σοσιαλισμό στις συνθήκες του 21ου αιώνα. Αυτός είναι ο δικός μας ξεκάθαρος και μακράς πνοής στόχος».

Αν αναλάβετε την διακυβέρνηση της χώρας, ο κόσμος θα απαιτήσει κινήσεις  από μέρους σας που να δίνουν άμεση απάντηση σε προβλήματα της καθημερινότητάς του. Ποιες θα είναι οι προτεραιότητές σας;

«Εμείς δουλεύουμε ήδη και στις τρεις διαστάσεις του χρόνου. Καταρτίζουμε ένα εκλογικό και κυβερνητικό πρόγραμμα για τις πρώτες μέρες, τους πρώτους μήνες, τα πρώτα χρόνια. Στον βραχύ χρόνο, κυρίαρχη θέση έχει για μας η καταπολέμηση της ανθρωπιστικής κρίσης και της κρίσης ρευστότητας. Kαταπολεμώντας με όλα τα διαθέσιμα μέσα την ανθρωπιστική κρίση, σώζουμε ζωές. Kαταπολεμώντας την κρίση ρευστότητας, σώζουμε επιχειρήσεις και θέσεις εργασίας. Σ’ αυτή τη λογική, επεξεργαζόμαστε κατά προτεραιότητα μέτρα και πολιτικές για την εξασφάλιση τροφής και στέγης για όλους, καθώς και για τη διασφάλιση της πρόσβασης στις υπηρεσίες υγείας και τα δημόσια αγαθά όλων ανεξαιρέτως των πολιτών. Τα παραπάνω, μαζί με μια σειρά άλλα μέτρα άμεσης υλικής ανακούφισης από την ακραία φτώχεια, υπηρετούν όλα την ίδια λογική: να υπάρξει ένα «σοκ» ανακούφισης όσων σήμερα πλήττονται περισσότερο από τις συνέπειες της κρίσης. Συγχρόνως όμως, στη δική μας λογική, όλα τα μέτρα δημόσιας πολιτικής που αποσκοπούν στη στήριξη των ασθενέστερων οικονομικά στρωμάτων αποτελούν οργανικό μέρος ενός άμεσου προγράμματος βραχυπρόθεσμης σταθεροποίησης και ανάκαμψης της οικονομίας. Επιδίωξή μας είναι ακόμη και αυτά να μην είναι αποσπασματικά ή αλληλοσυγκρουόμενα μεταξύ τους, αλλά -στο μέτρο του δυνατού- να υπηρετούν το στόχο για ένα νέο αναπτυξιακό υπόδειγμα».

Οι προτάσεις  που ακούγονται στο κόμμα σας για αποκατάσταση  μισθών και συντάξεων στα προ μνημονίου επίπεδα και επαναπρόσληψη των απολυμένων, σας βρίσκουν σύμφωνο;

«Ο ΣYPIZA έχει γίνει ενιαίο κόμμα. Δεν λειτουργεί με βάση «απόψεις που ακούγονται», αλλά με βάση το πρόγραμμά του που είναι το δεσμευτικό πλαίσιο αναφοράς για όλες και όλους. Από κει και πέρα αυτό για το οποίο έχουμε δεσμευτεί είναι να αυξηθεί, σε πρώτη φάση, ο κατώτατος μισθός. Αυτό το λέμε όχι για να γίνουμε αρεστοί αλλά διότι πιστεύουμε πως αυτή η κίνηση, σε συνδυασμό με τα υπόλοιπα μέτρα άμεσης προτεραιότητας που ανέφερα προηγουμένως, θα οδηγήσουν σε αλλαγή του κλίματος και στην ουσιαστική ενίσχυση όσων έχουν την μεγαλύτερη ανάγκη. Αυτό αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση προκειμένου να ξεκινήσει η μακρά διαδικασία ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας».

Υπάρχει  αμφισβήτηση ακόμα και από αυτούς τους πολίτες που θέλουν να στηρίξουν μια προσπάθεια αλλαγής για τη χώρα μας, αλλά δεν φαίνεται να έχουν πειστεί από τις θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ σε ό,τι αφορά την οικονομική του πολιτική. Τις θεωρούν ασαφείς και πιθανά μη ρεαλιστικές. Σε όλους αυτούς τι απαντάτε;

«Στο βαθμό που η αμφισβήτηση στην οποία αναφέρεστε λαμβάνει τη μορφή καλόπιστης κριτικής είναι καλοδεχούμενη. Εξάλλου, οι θέσεις που διατυπώνει ο ΣΥΡΙΖΑ κατατίθενται στον δημόσιο διάλογο, προκειμένου ακριβώς οι πολίτες να γίνουν κοινωνοί και συμμέτοχοι στη διαμόρφωσή τους. Στόχος μας δεν είναι απλώς να εκπονήσουμε και να εκφωνήσουμε ένα κυβερνητικό πρόγραμμα, αλλά να συμβάλουμε στο να δημιουργηθεί μια προγραμματική παιδεία και να αναπτυχθεί ένας προγραμματικός διάλογος μέσα στην ίδια την κοινωνία.

Ζούμε σε μια συγκυρία στην οποία οι εύκολες λύσεις έχουν από καιρό εξαντληθεί, ο δε «ρεαλισμός» της ασκούμενης πολιτικής έχει αποδειχθεί πολλαπλά καταστροφικός. Η Αριστερά αυτό επιχειρεί και γι’ αυτό, ακόμη κι αν δεν έχει απολύτως σαφείς απαντήσεις για τα πάντα, είναι ωστόσο η μόνη δύναμη που κυοφορεί νέες ιδέες και επιχειρεί να ανοίξει νέους δρόμους, τη στιγμή που μοναδικό σχέδιο της κυβέρνησης ήταν και παραμένει το μνημόνιο».

Εντός της τρόικας και των μνημονίων κανένα από τα υπάρχοντα «σενάρια λύσεων» της Ε.Ε. και του ΔΝΤ δεν δίνει διέξοδο. Και αυτό αποτελεί κοινή πλέον διαπίστωση. Εσείς τι ακριβώς σκοπεύετε να πράξετε αν αναλάβετε τη διακυβέρνηση της χώρας;

«Αυτό που χρειάζεται είναι η επανατοποθέτηση του ελληνικού προβλήματος σε νέες βάσεις. Να μπει τέλος στη λιτότητα και την ύφεση, να μπουν οι βάσεις για μια νέα πολιτική που θα ξεκινά από τις ανάγκες της ελληνικής κοινωνίας και θα αντιμετωπίζει τις αιτίες της κρίσης. Αυτό, στην δεινή κατάσταση στην οποία μας έχουν φέρει, απαιτεί να γίνουν σωρευτικά πολλά πράγματα ταυτόχρονα: συνολική ρύθμιση του χρέους, χρηματοδότηση της ανάκαμψης, βαθιές αλλαγές στο εσωτερικό, στο κράτος, τη διοίκηση, τη φορολογία, παντού, και ένα σχέδιο παραγωγικής ανασυγκρότησης και ανάδειξης νέων κλάδων και πόλων ανάπτυξης».

Η σημερινή τραγική εικόνα που παρουσιάζει η οικονομία με τη βαθειά ύφεση, την πλήρη κατάρρευση του παραγωγικού ιστού και την υψηλή ανεργία μπορεί να αλλάξει στο ορατό μέλλον;

«Κατά τη γνώμη μας, ναι, μπορεί! Η Ελλάδα έχει την ανάγκη μετάβασης σε ένα νέο παραγωγικό μοντέλο το οποίο θα οδηγήσει σε βιώσιμη μείωση της ανεργίας. Από τις έως τώρα επεξεργασίες και μελέτες βλέπουμε ότι έχουμε σημαντικές δυνατότητες ανάπτυξης μιας σειράς παραγωγικών κλάδων ή συμπλεγμάτων δραστηριοτήτων όπως, για παράδειγμα, το αγροτοδιατροφικό σύμπλεγμα. Η χώρα μας μπορεί να γίνει περιφερειακό κέντρο για την ανάπτυξη ενός νέου ενεργειακού μοντέλου με δράσεις εκπαιδευτικές, ερευνητικές, παραγωγικές κ.λπ., με πυρήνα τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τις νέες τεχνολογίες. Μπορούμε, επίσης, να γίνουμε βασικός ευρωπαϊκός πόλος παραγωγής διατροφικών προϊόντων υψηλής ποιότητας. μπορεί να γίνει βασικός πυλώνας του νέου παραγωγικού μοντέλου. Τρίτον, πρέπει να επιχειρήσουμε σχεδιασμένα στους λεγόμενους «δημιουργικούς κλάδους», αξιοποιώντας τα ευρήματα διαφόρων επιστημών σε νέα πεδία εφαρμογής, με στόχο νέα υλικά, νέα προϊόντα, νέες υπηρεσίες, νέες δραστηριότητες και απασχολήσεις. Τέταρτον, η χώρα μας μπορεί να γίνει ένα διεθνές κέντρο γραμμάτων, τεχνών και πολιτισμού».

Η μετάβαση στο νέο μοντέλο ανάπτυξης που επαγγέλλεσθε πώς θα επιτευχθεί;

«Η αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου είναι μια πολυσύνθετη διαδικασία που απαιτεί, βέβαια, χρηματοδότηση αλλά πάνω από όλα γνώση, δεξιότητες, δημιουργικότητα, μακρόπνοο σχέδιο και δημόσιες πολιτικές που  να διαμορφώνουν πλαίσια, να θέτουν κανόνες και να στηρίζουν τις όποιες πρωτοβουλίες. Χρειαζόμαστε, επομένως, ένα σχέδιο που θα συνδυάζει άμεσα μέτρα, ακόμη και πυροσβεστικού χαρακτήρα, με μια νέα αναπτυξιακή στρατηγική, και που θα αξιοποιεί όλες αυτές, και άλλες, δυνατότητες. Αυτό δεν θα γίνει από το κράτος ερήμην της κοινωνίας, αλλά με την ενθάρρυνση και το συντονισμό πρωτοβουλιών της ίδιας της κοινωνίας και των φορέων της, κοινωνικών και επιστημονικών». 

Δεν απαιτείται όμως και η ανασύσταση του κράτους και η αλλαγή του πολιτικού συστήματος για να πετύχει ένα τέτοιο φιλόδοξο εγχείρημα;

«Ασφαλώς. Ο ΣΥΡΙΖΑ είχε άλλωστε επισημάνει την αναγκαιότητα σαρωτικών δημοκρατικών αλλαγών στην αρχιτεκτονική και τη λειτουργία της δημόσιας διοίκησης και του πολιτικού συστήματος πολύ πριν η κρίση των θεσμών που ζούμε σήμερα προσλάβει τις διαστάσεις ανοιχτής χρεοκοπίας. Έχουμε ήδη καταθέσει και εξακολουθούμε να επεξεργαζόμαστε μια σειρά ριζοσπαστικών προτάσεων προς αυτή την κατεύθυνση όπως: η εισαγωγή και η συνταγματική καθιέρωση των θεσμών της λαϊκής νομοθετικής πρωτοβουλίας, της λαϊκής αρνησικυρίας και των δημοψηφισμάτων με πρωτοβουλία των πολιτών, η ενίσχυση της διαφάνειας στη διοίκηση του κράτους, ώστε όλα όσα αφορούν κρατικές αποφάσεις, έγγραφα ή πληροφορίες σχετικές με τη δημόσια διοίκηση να είναι σε γνώση των πολιτών, η κατάργηση του νόμου περί ευθύνης υπουργών και η αλλαγή του τρόπου χρηματοδότησης των κομμάτων, έτσι ώστε το κράτος να μη χρηματοδοτεί τα κόμματα αλλά να αποζημιώνει μέρος των αποδεδειγμένων δαπανών τους, ενώ πάγια θέση μας ήταν και παραμένει  η καθιέρωση της απλής αναλογικής ως πάγιου εκλογικού συστήματος διεξαγωγής όλων των εκλογικών αναμετρήσεων σε Βουλή, Ευρωβουλή και Αυτοδιοίκηση».